Türkmenistanyň Senagatçylar we Telekeçiler Partiýasy

Soňky makalalar

INNOWASION­ ÖSÜŞIŇ­ MÖHÜM­ ŞERTI

San­ly­ yk­dy­sa­dy­ýe­te­ ge­çiş ­halk ­ho­ja­lyk­ toplu­my­ny­ döw­re­bap­laş­dyr­ma­gyň,­ onuň­ ne­ti­je­li­li­gi­ni­ ýo­kar­lan­dyr­ma­gyň­ mö­hüm­ şer­ti­dir.­ Şo­ňa­ gö­rä­de,­ hä­zir­ki­ dö­wür­deTürk­me­nis­tan­da­ mil­li­ yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ we onuň­ äh­li­ pu­dak­la­ry­ny­ san­ly­ ul­ga­ma­ ge­çir­mek­ bo­ýun­ça­ giň­ ge­rim­li­ iş­ler­ ama­la aşy­ryl­ýar.­ Döw­let­ ta­ra­pyn­dan ­uzak ­möhlet­le­ýin­ mak­sat­na­ma­la­ryň­ ka­bul­ edilme­gi,­ ze­rur­ ka­nun­çy­lyk­ öz­gert­me­le­ri­niň­ 
ama­la­ aşy­ryl­ma­gy,­ iri­ ma­ýa­ go­ýum­la­ryň­ öz­leş­di­ril­me­gi­yk­dy­sa­dy­ýe­tiň­san­ly­laş­dyryl­ma­gy­nyň­ üs­tün­lik­li­ ama­la­ aşy­ryl­magy­na­ şert­ dö­red­ýär.
Hä­zir­ki dö­wür­de Türk­me­nis­ta­nyň dur­nuk­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mä­ge gö­nükdi­ri­len giň ge­rim­li öz­gert­me­ler iş­jeň ýag­daý­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär.­ Ýurt­da yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösü­şi­ni çalt­lan­dyr­mak bo­ýun­ça tä­ze we­zi­pe­ler öňe sü­rül­ýär. Olar hä­zir­ki za­man­ teh­ni­ka­la­ry­ny we öň­de­ba­ry­jy­ teh­no­lo­gi­ýa­la­ry peý­da­lanma­ga, in­no­wa­sion önüm­çi­lik gur­luş­la­ry­ny dö­ret­mä­ge, ma­ýa go­ýum işi­ni hö­wes­len­dir­mä­ge esas­lan­dy­ry­lan­dyr.
Şun­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň mö­hüm or­ny bar­dyr.­ Ýur­du­myz­da san­ly yk­dysa­dy­ýe­ti or­naş­dyr­mak işi 2025­nji ýy­la çen­li dö­wür üçin de­giş­li­ Kon­sep­si­ýa­ny dur­mu­şa ge­çir­mek esa­syn­da al­nyp baryl­ýar. Bu­ Kon­sep­si­ýa döw­let mak­satna­ma­la­ry hem­de gel­jek üçin me­ýil­nama­lar bi­len ut­gaş­dy­ryl­ýar.
San­ly ul­ga­ma ge­çil­me­gi bu günki gün dur­nuk­ly ösü­şiň ile­ri tu­tul­ýan we­zi­pe­le­ri­ni çöz­me­giň wa­jyp şer­ti­dir.
San­ly­teh­no­lo­gi­ýa­lar ba­za­ry tu­tuş dün­ýä­de ok­gun­ly ös­ýän hem­de işe­wür­li­gi ös­dür­me­giň gel­je­gi uly ugur­la­ry­nyň biri­dir. Gün­de­lik dur­mu­şy­my­za in­no­wasion­teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň or­naş­dy­ryl­ma­gy zäh­me­ti gu­ra­ma­gyň usul­la­ry­ny, bi­lim ber­me­giň we dynç al­ma­gyň gör­nüş­leri­ni öz­gerd­ýär. Türk­me­nis­tan öň­de­bary­jy dün­ýä­tej­ri­be­si­ni or­naş­dyr­mak bilen, san­ly ul­ga­ma geç­me­giň öz­bo­luş­ly nus­ga­sy­ny saý­lap al­dy. Şun­da di­ňe bir taý­ýar çöz­güt­leriň hem­de nou­haula­ryň im­por­ty­na däl­de, eý­sem, özü­niň yl­my­teh­no­lo­gik we aň­ paý­has kuw­wa­ty­na da­ýan­mak ýo­ly saý­la­nyp alyn­dy. Döw­le­ti­mi­ziň ka­nun­çy­lyk ulga­myn­da hem mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň pu­dak­la­ry­ny san­ly­laş­dyr­mak bo­ýun­ça berk esas­lar dö­re­dil­di. «Döw­let yl­myteh­ni­ki sy­ýa­sa­ty ha­kyn­da», «In­no­wasi­ýa işi ha­kyn­da», «Yl­my ­teh­no­lo­gi­ýa park­la­ry ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nun­la­ry in­no­wa­sion yk­dy­sa­dy­ýe­tiň kanunçylyk esaslaryny berkitmekde hu­kuk gat­na­şyk­la­ry­ny kä­mil­leş­dir­ýär.
2019­—­2025-­nji­ ýyl­lar­da­ san­ly­ yk­dy­sady­ýe­ti­ ös­dür­me­giň­ Kon­sep­si­ýa­sy­ny­ durmu­şa ­ge­çir­me­giň­ çäk­le­rin­de­«Türk­me­nara­gat­na­şyk»­ agent­li­gi­ ta­ra­pyn­dan­ «e.gov.tm» ­bir­ bi­te­wi­ döw­let­ hyz­mat­lar­ hem­de iş­ler­ por­ta­ly ­işe­gi­ri­zi­lip, ­üs­tün­lik­li­ he­reket­ ed­ýär.­ Bu­ por­tal­ ra­ýat­lar­ we­ işe­würlik­ üçin­ döw­let­ hyz­mat­la­ry­ny­ elekt­ron gör­nüş­de­ ýe­ri­ne­ ýe­tir­mä­ge­ ni­ýet­le­nen­ «Bir­pen­ji­re»­ ul­ga­my­dyr. ­On­da­ ara­gat­na­şyk,­ bi­lim,­ sag­ly­gy ­go­ra­ýyş,­ ulag­ lo­gis­ti­ka hem-de­ güm­rük­ gul­lu­gy, ­je­ma­gat­ ho­ja­lygy, ­pas­port, ­iş ­üp­jün­çi­li­gi,­ ma­li­ýe­ ul­ga­my,­ hu­kuk­ kö­me­gi,­ yg­ty­ýar­na­ma­lar­ we­ beý­lekiler boýunça onlaýn hyzmatlayndan hem­de­ mi­nistr­lik­le­riň­dir­ pu­dak­la­ýyn o­lan­dy­ryş­ eda­ra­la­ry­nyň­ web­ aýt­la­ryndan­ peý­da­lan­ma­ga­ amat­ly­ müm­kin­çi­lik döre­di­len­dir.­
«Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýurdu­my­zy 2022­ —­ 2028­nji ýyl­lar­da durmuş­yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­syn­da» san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň dur­nuk­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek, ýur­du­my­zyň se­na­ga­ty­ny in­no­wa­sion hä­si­ýet­de ös­dür­mek, je­mi içer­ki önü­miň dü­zü­min­de mag­lu­mat­ araga­na­şyk­ teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ul­ga­my­nyň ösü­şi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, in­no­wa­sion, ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­ly, bäs­deş­li­ge ukyp­ly san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­mek bo­ýun­ça anyk mak­sat­lar­ kes­git­len­ilýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let ta­ra­pyn­dan edil­ýän hyz­mat­la­ry (pas­port, wi­za,­ yg­ty­ýar­nama­lar, ýer bö­le­gi­ni al­ma­gy res­mi­leş­dirmek, ýa­şa­ýyş jaý­je­ma­gat hyz­mat­la­ry, arhiw mag­lu­mat­lar we ş.m.) üp­jün ed­ýän ila­tyň «Bir pen­ji­re» bi­te­wi mag­lu­mat bin­ýa­dy­ny dö­ret­mek, «Eks­port­im­port amal­la­ry üçin bir pen­ji­re» ul­ga­my­nyň işi­ni gu­ra­mak we işe gi­riz­mek, elekt­ron usu­lyn­da güm­rük jar­na­ma­la­ry­ny res­mileş­dir­mek hem­de döw­let we güm­rük ser­het­le­rin­de gö­zeg­çi­lik­den geç­me­giň wag­ty­ny azalt­mak bo­ýun­ça çä­re­le­ri durmu­şa or­naş­dyr­mak, in­ter­net hyz­mat­lary­nyň hi­li­ni has­da ýo­kar­lan­dyr­mak ýaly we­zi­pe­ler kes­git­len­ýär. San­ly ul­ga­ma ge­çiş bi­len bag­la­ny­şyk­ly öň­de goý­lan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li durmu­şa ge­çi­ril­me­gi yk­dy­sa­dy­ýe­tiň döwre­bap ösü­şi­niň ga­za­nyl­ma­gy­na hem­de hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş­dur­muş şert­le­ri­niň mun­dan beý­läk­de go­wu­lan­ma­gy­na ýardam eder.

Toýmämmet HAJYÝEW, Türkmenistanyň­ Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Balkan­ welaýat komitetiniň başlygy