Türkmenistanyň Senagatçylar we Telekeçiler Partiýasy

Soňky makalalar

SANLY ULGAM – ÖSÜŞ ÝOLUNDA

Ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmak Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Şunda innowasion çemeleşmelere, sanly ulgama geçilmegine, ýokary tehnologiýaly senagatyň döredilmegine, pudaklaryň işine we önümçilik toplumlaryna öňdebaryjy tejribäniň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. XXI asyrda sanly tehnologiýalaryň durmuşymyza işjeň ornaşdyrylmagy uly mümkinçilikleri açyp, işleriň ýeňilleşmegini üpjün edýär. Sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegi ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna ýardam berýär. Tehnologiýalaryň çalt özgerýän zamanasynda sanly ulgam durmuşyň we ykdysadyýetiň ähli ugurlaryna işjeň ornaşdyrylýar. Bazar bäsdeşliginiň güýçlenýän şertlerinde sanly ulgama geçip, döwrüň tizligine eýermek işewür düzümler we önümçilik kärhanalary üçin aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Sanly ulgamyň mümkinçilikleriniň netijeli peýdalanylmagy bäsdeşlikde üstünlik gazanmaga ýardam berýän esasy şertleriň biridir. Şoňa görä-de, “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň” çäklerinde döwlet hyzmatlaryny we hususy işewürligi sanlylaşdyrmak boýunça giň gerimli işler amala aşyrylýar. Konsepsiýany amala aşyrmagyň çäklerinde milli ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda edara-kärhanalaryň, guramalaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak we kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, şeýle hem ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak göz öňünde tutulýar. Häzirki wagtda ýurdumyzda ylym-bilim, saglygy goraýyş, ulag-aragatnaşyk, maliýe we bank ulgamlarynda, senagatyň aýry-aýry pudaklarynda sanly ulgamyň mümkinçilikleri işjeň peýdalanylýar. Ýurdumyzyň jemi içerki önüminde maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň paýynyň artmagyny üpjün etmäge hem-de sanly aragatnaşyk babatda welaýatlaryň, şäherleriň we obalaryň arasyndaky tapawudy aradan aýyrmaga gönükdirilen işler ýokary depginde amala aşyrylýar. Işewürlik babatda aýdylanda, sanly ulgama geçiş kärhananyň işine döwrebap tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyny aňladýar. Munuň özi diňe bir kämil enjamlaryň we programma üpjünçiliginiň peýdalanylmagyny däl-de, dolandyryşda, işewürlik medeniýetinde, müşderiler we hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklarda düýbünden täzeçil çemeleşmeleri göz öňünde tutýar. Şeýle edilende, her bir işçiniň ýa-da hünärmeniň öndürijiliginiň artmagy bilen birlikde, hyzmatdan hoşal müşderileriň sanynyň hem köpelmegine getirýär. Bu bolsa kärhananyň abraýyna oňyn täsirini ýetirýär. Sanly ulgam diňe bir aýry-aýry guramalardyr kärhanalar üçin ähmiýetli bolman, ähli ulgamlar üçin özgerýän dünýäniň şertlerine uýgunlaşmagyň ygtybarly ýoludyr. Ykdysadyýetiň sanlylaşdyrylmagy kärhanalar üçin ençeme artykmaçlyklary hödürleýär. Şolaryň biri-de müşderiler bilen gatnaşyklaryň kämilleşmegidir. Sanlylaşdyrmak işiniň ilerlemeginde müşderiler esasy güýçdür. Döwlet düzümleriniň we hususy kärhanalaryň işiniň sanly ulgama geçirilmegi müşderiler üçin uly ýeňillikleri döredýär. Şunlukda, müşderiler beýleki guramalardyr kärhanalardan hem şeýle ýeňilliklere garaşýarlar. Sanly tehnologiýalar müşderiler bilen göni gatnaşyklary ýola goýmaga mümkinçilik berýär. Meselem, bank ulgamynda, saglygy goraýyşda, döwlet hyzmatlarynda täze tehnologiýalaryň, innowasion usullaryň ornaşdyrylmagy ozal çylşyrymly bolan işleriň ep-esli ýeňilleşmegini şertlendirdi. Işewürlik babatda aýdylanda, sanly ulgama geçiş kärhananyň işine döwrebap tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyny aňladýar. Munuň özi diňe bir kämil enjamlaryň we programma üpjünçiliginiň peýdalanylmagyny däl-de, dolandyryşda, işewürlik medeniýetinde, müşderiler we hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklarda düýbünden täzeçil çemeleşmeleri göz öňünde tutýar. Şeýle edilende, her bir işçiniň ýa-da hünärmeniň öndürijiliginiň artmagy bilen birlikde, hyzmatdan hoşal müşderileriň sanynyň hem köpelmegine getirýär. Bu bolsa kärhananyň abraýyna oňyn täsirini ýetirýär. Sanly ulgamyň yzygiderli ornaşdyrylmagy uzak möhletleýin ykdysady ösüşi we ýokary öndürijiligi gazanmaga, döwlet dolandyryşynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga, önümçilik işlerini awtomatlaşdyrmaga we merkezleşdirilen tertipde dolandyrmaga, ýokary tehnologiýaly pudaklarda täze iş orunlaryny döretmäge, şeýle hem halkyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da ýokarlandyrmaga giň mümkinçilikleri döredýär.

Guwanç Ballyýew, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Aşgabat şäher komitetiniň maglumat howpsuzlygy boýunça baş hünärmeni.